De werken van Bettina van Haaren grijpen je aan en blijven branden op je netvlies. Ze zijn volstrekt authentiek in hun handschrift terwijl de kunstenaar een eigen interpretatie van figuratie heeft. De schilderijen en werken op papier van Bettina van Haaren vormen een geheel waarin geen rangorde aan te brengen is. Voor de kunstenaar zijn het manieren om de wereld te begrijpen: haar oeuvre weerspiegelt haar innerlijk leven én de wereld om haar heen. Dat maakt het werk van Van Haaren indrukwekkend, monumentaal en kwetsbaar tegelijkertijd. CODA Museum toont haar werk voor het eerst in Nederland van 10 februari tot en met 2 juni 2019 in de tentoonstelling Spiegelingen – Mirroring.
Spiegelingen, de titel van de tentoonstelling, heeft verschillende betekenissen: de spiegel waarin Bettina van Haaren zichzelf afbeeldt, maar ook veel abstracter: de spiegel van deze tijd vanuit een persoonlijk perspectief. Haar werk is grondig, serieus in aanpak en uitwerking, maar ook met humor en relativering. De spiegels van deze tijd laten de kijker niet meer los. Dat maakt deze tentoonstelling fascinerend en tot een unieke, indringende ervaring die je niet snel vergeet. Bettina van Haaren toont in haar schilderijen het meesterschap van de alchemist die met ei-tempera werkt waardoor er een grote helderheid en bijna tactiele werkelijkheid ontstaat. Tegelijkertijd worden de vormen ook weer doorklieft en gefragmenteerd. Deze werken, waaraan Bettina van Haaren in aandacht en stilte drie jaar lang heeft gewerkt, worden in CODA Museum voor het eerst aan publiek getoond.
Bettina van Haaren verwerkt de wereld in haar werk. Niet alleen haar eigen fascinaties, ervaringen en ideeën, maar ook gebeurtenissen die zich afspelen in de wereld legt ze vast in tekeningen, aquarellen en op schilderijen. Van Haarens zelfportret, dat op allerlei manieren terugkeert, is een vast gegeven op haar schilderijen. Van Haaren is maker en subject; ze is onderwerp en lijdend voorwerp. Het lichaam observeert en wordt geobserveerd. Ze schildert zichzelf of (onder)delen van zichzelf en schroomt niet om zichzelf daarbij te bloot te geven. Niet opgepoetst, strak, welvarend en blij maar zoals zij is of zoals zij in de toekomst wellicht zal zijn. Want de ouderdom van het zelfbeeld dat zij weergeeft, komt niet altijd overeen met de werkelijkheid. Net zoals de fysieke gedaante op het doek, die niet altijd overeenkomt met een werkelijk lichaam, maar vaak een representatie is van de ideeën die in dat lichaam ronddwalen. Bovendien is dat lichaam altijd deel van een groter geheel, een groter verhaal, dat op doek of papier wordt afgebeeld.
De tekeningen, in veel gevallen het meest intieme deel uit het oeuvre van de kunstenaar, zijn door de reductie van de lijn meer egalitair. De aquarellen van Bettina van Haaren bevinden zich tussen haar tekeningen en de schilderkunst in. Kleur wordt in deze werken vloeibaar en bijna wellustig in het zich voegen naar de structuur. Van Haaren laat haar overwegingen, worstelingen en de oefeningen van hoofd en hand aan ons zien. Middeleeuwse kunstenaars als Matthias Grünewald en Hieronymus Bosch inspireren Van Haaren, maar haar ‘Laatste Oordeel’ themata zijn eigentijds én autobiografisch. Letterlijk bovendien want Van Haaren schildert en tekent zichzelf.
Antwoorden bestaan in het werk van Van Haaren niet. Haar werken zijn complexe samenstellingen van werkelijkheden, fascinaties; een combinatie van binnenwerelden in relatie tot de/een buitenwereld. Haar tekeningen, aquarellen en schilderijen vragen om nauwkeurig kijken, afstand nemen, beschouwen en nog eens kijken. Opvallend in het werk is dat het proces van werken daarin mag blijven bestaan. Probeersels, opzetten, schetsmatige lijnen blijven zichtbaar en van betekenis. Er wordt niet een eenduidig en perfect eindresultaat gepresenteerd. Als kijker word je uitgedaagd je ertoe te verhouden, de werken als spiegel te laten fungeren en te zien hoe jijzelf en jouw werelden eventueel terugkeren in het beeld aan de overkant
Bettina van Haaren
Bettina van Haaren (1961) heeft meer dan 80 solotentoonstellingen gerealiseerd en ze nam deel aan ruim 130 groepstentoonstellingen in Europa, Amerika, China en Nieuw-Zeeland. Haar werken waren echter nog nooit te zien in Nederland. De tentoonstelling zal na CODA Museum doorreizen naar Kloster Bentlage (09.02 t/m 19.04.2020) en Städtische Galerie Neunkirchen (08.05.2020 t/m 10.07.2020). Bettina van Haaren is in Duitsland niet alleen bekend als kunstenaar maar ook als docent. Ze is sinds 2000 als professor tekenen en prentkunst verbonden aan de Universiteit van Dortmund. Deze baan geeft haar de mogelijkheid autonoom en onafhankelijk te zijn als beeldend kunstenaar.