Alex Donswijk brengt de geschiedenis van de (paarden)tram in Apeldoorn tot leven in het Historisch Café van vrijdag 3 februari. Daarnaast komt Henk Weltje vertellen over het oude en nieuwe leven van de fabrieksschoorsteen aan de Hoogakkerlaan. Dit in het kader van het Jaar van de Fabrieksschoorsteen. Het Historisch Café wordt dit keer gehouden in CODA Auditorium en duurt tot 19.00 uur (in verband met de Centraal Beheer Night Run).
Tramrails in Apeldoorn
In de tweede helft van de negentiende eeuw werd Apeldoorn aangesloten op het landelijke netwerk van straat-, water- en spoorwegen en begon de groei van Apeldoorn pas echt. Het doortrekken van het Apeldoorns kanaal naar Dieren en de nieuwe spoorverbindingen met Zutphen, Hattem, Dieren en Deventer gaven het dorp een enorme impuls. In de zomer van 1897 werd in Apeldoorn ook een tramlijn geopend. De paardentram reed van het station via het centrum naar Het Loo. Later reed de tram op motorkracht. In 1922 werd de exploitatie gestaakt. Hoe liep het tracé precies? Waarom moesten de rails verdwijnen en wat is er gebeurd met de remises? Alex Donswijk, geboren en getogen Apeldoorner met een passie voor (lokale) geschiedenis, licht het toe aan de hand van een fotopresentatie.
Een trotse schoorsteen
Wist u dat 2023 het Europese Jaar van de Fabrieksschoorsteen is? Henk Weltje komt in dat kader vertellen over Apeldoornse fabrieksschoorstenen in het algemeen en het monumentale exemplaar aan de Hoogakkerlaan in het bijzonder. Dit industriële monument heeft zelfs een eigen website: www.schoorsteen.hoogakkerlaan.nl
De vrijstaande schoorsteen is vermoedelijk gebouwd in 1907 en hoorde bij de fabriek van vader en zoon Mensing, voluit de Nederlandsche Stoom Chemische fabriek Mensing & CO Fabrique de Faience Artistique. Het bedrijf droeg ook wel de naam Ned. Wrijfglazuur & Bijtsfabriek. De schoorsteen (met oven) speelde daar geen rol in de bedrijfsvoering. Ze diende voor het bakken van porselein, een hobby van Theo Mensing. Henk Weltje kent de historie van de schoorsteen goed; hij heeft er tijdens Open Monumentendag ook bezoekers rondgeleid. Er loopt op dit moment een crowdfundingsactie voor behoud en restauratie van de karakteristieke schoorsteen.
Nieuws en column
Deze presentaties worden afgesloten met het bekende ‘nieuwsblok’, waarin aanwezigen een minuut de tijd krijgen om een activiteit bij het publiek onder de aandacht te brengen. In haar vaste gesproken column geeft directeur-bestuurder Carin Reinders van CODA haar kijk op de Midwintermarathon.
Het Historisch Café is een initiatief van Erfgoedplatform Apeldoorn en wordt gehouden op vrijdag 3 februari van 17.30 tot 19.00 uur (vervroegde eindtijd i.v.m. NIght Run) gehouden in CODA Auditorium, Vosselmanstraat 299 in Apeldoorn. De toegang is gratis.