Apeldoorn heeft in 2023 en 2024 veelbelovende resultaten geboekt met een nieuwe en persoonlijke aanpak van armoede. De gemeente benadert inwoners direct, in plaats van af te wachten of zij zelf om hulp vragen. Daarmee is het gebruik van diverse regelingen met 30% toegenomen. Volgens wethouder Sunita Biharie hebben de armoede-aanpakkers inmiddels 11.000 huishoudens bezocht: “We werken vanuit vertrouwen en zien dat dit echt helpt. Mensen die recht hebben op financiële hulp, maken er nu ook daadwerkelijk gebruik van.”
Van wantrouwen naar vertrouwen
Inwoners die een uitkering of toeslagen ontvangen, ervaren na de toeslagenaffaire vaak wantrouwen tegenover de overheid. Door een benadering waarin de gemeente samen met de inwoners kijkt naar wat zij nodig hebben, is dat wantrouwen grotendeels weggenomen. Biharie benadrukt dat Apeldoorn bewust kiest voor minimale bewijslast: “We zien dat door te vertrouwen op mensen, zij sneller en makkelijker hulp accepteren.”
Sterke groei in gebruik regelingen
Het Nibud bevestigt het positieve effect van deze aanpak. Zo is het aantal aanvragen voor de vergoeding van zwemdiploma’s voor kinderen met 33% toegenomen en steeg de vergoeding van ziektekosten met 30%. De persoonlijke aanpak leidt tot meer begrip van wat mensen nodig hebben, bijvoorbeeld bij het aanvragen van toeslagen. Hierdoor kunnen meer inwoners meedoen aan de samenleving.
Investeringen en acties
Om deze koerswijziging te financieren, heeft het Apeldoorns college van B&W 8 miljoen euro extra vrijgemaakt. Dit geld is onder andere besteed aan lokale energietoeslagen, het verhogen van de minimaregelingen naar 130% van het sociaal minimum en de uitbreiding van de Apeldoornse Stadspas. Wijklocaties van Samen055 zijn bovendien ruimer open en een team van armoede-aanpakkers heeft 11.000 adressen bezocht. Wethouder Biharie ging zelf mee langs 600 huishoudens.
Vervolg en bredere blik
De gemeente reserveert nog eens 2,5 miljoen euro om de komende tweeënhalf jaar aan de slag te gaan met de aanbevelingen van het Nibud. Biharie ziet echter dat lokale maatregelen slechts een deel van de oplossing zijn en pleit voor landelijke maatregelen tegen armoede. Toch blijft Apeldoorn doorgaan met het centraal stellen van mensen en het werken vanuit vertrouwen: “Totdat er structurele veranderingen vanuit Den Haag komen, laten wij hier zien dat het werkt om mensen te vertrouwen in plaats van wantrouwen.”